Ο πατήρ Επιφάνιος ήταν φίλος του σχολείου μας και σπουδαίος μάγειρας! Τον αποκαλούσαν και «αρχιμάγειρα του Αγίου Όρους», αφού είχε λάβει αρχικά το διακόνημα της κουζίνας. Με μεγάλο συγγραφικό και τηλεοπτικό έργο που αφορούσε στη μοναστηριακή μαγειρική, έκανε την Αγιορίτικη κουζίνα γνωστή σε όλο τον κόσμο.
Όπως μας εξομολογήθηκε πριν την κοίμησή του, σε μία επίσκεψη στο σχολείο μας, του άρεσε να στέκεται κοντά στη μάνα του και να βλέπει πώς μαγειρεύει. Του άρεσε να δοκιμάζει και να μυρίζει τα φαγητά της, να καθαρίζει πατάτες αλλά ποτέ κρεμύδια για να μην κλαίει. «Το φαγητό θέλει χαμόγελο κι αγάπη» ήταν μια αγαπημένη του έκφραση ή επίσης, «Είναι ευλογία να μυρίζεις το φαγητό της μάνας σου». Πάντα με χαμόγελο, πάντα με σεβασμό στα παιδιά με Αναπηρία.
«Δώσε μας μία συμβουλή για τη μαγειρική», του είπαμε. Κι εκείνος μας απάντησε: «Ποτέ μη βάζετε παραπάνω από τα τρία βασικά υλικά στο φαγητό σας. Δεν θα γίνει νόστιμο». «Και ποια είναι τα βασικά υλικά;» ρωτούσαμε. «Ελαιόλαδο, αλάτι και κύμινο», μας απαντούσε και γελούσε!
Τότε ήταν που του ζητήσαμε να μας «χαρίσει» μερικές συνταγές του. Με μεγάλη χαρά δέχτηκε και όταν λάβαμε το e-mail με τις συνταγές του, η χαρά μας μεγάλωσε ακόμα περισσότερο. Απλές συνταγές, λίγα υλικά μα πάνω απ’ όλα υγιεινές και ταπεινές.
1. Κολοκυθάκια με πατάτες στον φούρνο (μπριάμ)
Υλικά (για 6 μερίδες):
μισό κιλό κολοκυθάκια, 1 κιλό πατάτες
5 έως 6 σκελίδες σκόρδα, 200 γραμμάρια λάδι, αλάτι
4 έως 5 φρέσκιες ντομάτες, 1 ματσάκι μαϊδανός
μαυροπίπερο, κύμινο, κόκκινο γλυκοπίπερο
Καθαρίζουμε και πλένουμε τα κολοκυθάκια και τις πατάτες και κατόπιν τα κόβουμε σε φέτες. Καθαρίζουμε και κόβουμε σε φέτες και τα σκόρδα μας. Επίσης πλένουμε και πολτοποιούμε τις ντομάτες (στο μπλέντερ). Ανάβουμε τον φούρνο μας στους 250° βαθμούς.
Βάζουμε στο ταψί του φούρνου τα κολοκυθάκια και τις πατάτες και στη συνέχεια ρίχνουμε τις φέτες του σκόρδου, τις αλεσμένες ντομάτες, το λάδι, το αλάτι και όλα τα μπαχαρικά. Τα ανακατεύουμε καλά και από πάνω ρίχνουμε τον ψιλοκομμένο μαϊδανό. Όπως είναι πολύχρωμο και στολισμένο το ταψί μας, το ρίχνουμε στον φούρνο.
Ύστερα από είκοσι λεπτά, χαμηλώνουμε τη φωτιά στους 200° βαθμούς και έπειτα από είκοσι λεπτά στους 180° βαθμούς.
Όταν περάσει περίπου μισή ώρα, το φαγητό μας είναι ήδη έτοιμο. Προσέξτε, όμως, διότι πρέπει να κρυώσει κάπως πριν από το σερβίρισμα, διότι ως γνωστόν οι πατάτες και τα κολοκυθάκια αργούν να κρυώσουν.
2. Πατάτες γιαχνί
Υλικά (για 6 μερίδες):
1 κιλό πατάτες, 3 ξερά κρεμμύδια, 4 σκελίδες σκόρδο, 180 γραμμάρια λάδι
αλάτι και ρίγανη, 4 δαφνόφυλλα, μαυροπίπερο σε σπυριά, κύμινο και κανέλα
κόκκινο γλυκό πιπέρι, 2 κουταλιές τοματοπελτές
Καθαρίζουμε τις πατάτες, τις πλένουμε και τις κόβουμε σε μεγάλα κομμάτια της αρεσκείας μας. Καθαρίζουμε τα κρεμμύδια και τα σκόρδα και τα πλένουμε. Τα μεν κρεμμύδια τα ψιλοκόβουμε και τα δε σκόρδα τα κόβουμε σε φέτες. Βάζουμε στον ταβά το λάδι και τα κρεμμύδια και τα σοτάρουμε σε σιγανή φωτιά, ώσπου να ροδίσουν ελαφρώς.
Βάζουμε μες στον ταβά (τη ρηχή κατσαρόλα μας) τις πατάτες και ανακατεύουμε δύο με τρεις φορές όλα μαζί, πατάτες και κρεμμύδια. Προσθέτουμε τόσο νερό ώστε να σκεπαστούν οι πατάτες και ρίχνουμε τα δαφνόφυλλα, το μαυροπίπερο, το αλάτι και δυναμώνουμε τη φωτιά. Έπειτα από τριάντα λεπτά βρασμού προσθέτουμε τα υπόλοιπα μπαχαρικά και τον τοματοπελτέ αραιωμένο σε νερό. Ανακατεύουμε καλά και χαμηλώνουμε τη φωτιά στο μισό.
Ύστερα από ένα τέταρτο της ώρας, χαμηλώνουμε ακόμη περισσότερο τη φωτιά στο τέταρτο και κουνάμε τον ταβά. ΠPOΣOXH! δεν ανακατεύουμε με κουτάλα το φαγητό μας, διότι ήδη έχουν αρχίσει να χυλώνουν οι πατάτες μας. Μετά δεκαπέντε λεπτά το φαγητό μας είναι έτοιμο και το κατεβάζουμε από τη φωτιά.
Tο φαγητό αυτό μπορεί να γίνει και αλάδωτο. *
3. Γιουβέτσι
Υλικά (για 6 μερίδες):
μισό κιλό μανέστρα (κριθαράκι)
2 κρεμμύδια
3 σκελίδες σκόρδο
2 κουταλιές τοματοπελτές
200 γραμμάρια λάδι
αλάτι
μαυροπίπερο
Καθαρίζουμε τα κρεμμύδια και τα σκόρδα και τα ψιλοκόβουμε. Κατόπιν τα βάζουμε σε έναν ταβά και τα σοτάρουμε σε σιγανή φωτιά. Στη συνέχεια, ρίχνουμε δύο λίτρα νερό στον ταβά μας, και όταν αρχίσει να βράζει, χαμηλώνουμε τη φωτιά.
Τότε ρίχνουμε το κριθαράκι και ανακατεύουμε όλα μαζί τα υλικά καλά. Μόλις πάρουν μία βράση, λιώνουμε τον τοματοπελτέ και τον προσθέτουμε, συν το αλάτι και το πιπέρι. Αδειάζουμε το κριθαράκι σε ένα πυρέξ και το βάζουμε σε προθερμασμένο φούρνο για είκοσι λεπτά, στους 180° βαθμούς.
Tο φαγητό αυτό μπορεί να γίνει και αλάδωτο. *
4. Ταχινόσουπα
Υλικά (για 8 μερίδες):
1 νεροπότηρο ρύζι γλασέ
4 λεμόνια
200 γραμμάρια ταχίνι
αλάτι
Βράζουμε το ρύζι σε μια κατσαρόλα με νερό, βάζοντας σ’ αυτό μόνο το αλάτι. Αφού βράσει το ρύζι καλά, κατεβάζουμε την κατσαρόλα μας από τη φωτιά και τη σκεπάζουμε. Σε μια μικρή λεκάνη βάζουμε το ταχίνι και τον χυμό από τα λεμόνια μας και ανακατεύουμε με μία ξύλινη κουτάλα αυτά τα υλικά.
Σε λίγο θα έχουμε μία σφιχτή μάζα. Συνεχίζουμε να ανακατεύουμε, ενώ με μία βαθιά κουτάλα παίρνουμε ζεστό ζουμί από το βρασμένο ρύζι και το ρίχνουμε λίγο λίγο ώσπου να γίνει ένας λευκός και ομοιόμορφος χυλός.
Κατόπιν με τη βαθιά κουτάλα, ανακατεύουμε το ρύζι με το ζουμί του, και, καθώς ανακατεύουμε, προσθέτουμε το χυλωμένο πλέον ταχίνι μας σιγά σιγά για να δέσει. Η διαδικασία είναι ακριβώς η ίδια με το αυγολέμονο.
Δεν ξαναβάζουμε στη φωτιά το μείγμα, το δοκιμάζουμε μόνο και ανάλογα με τις προτιμήσεις μας προσθέτουμε αλάτι και λεμόνι.
Σημείωση:
Η σούπα αυτή είναι εντελώς νηστίσιμη, γιατί γίνεται χωρίς λάδι. Μπορούμε αντί ρύζι να βάλουμε κριθαράκι. Μπορούμε επίσης να προσθέσουμε και διάφορα χορταρικά.